Showing results by narrator "Michał Breitenwald" in All Categories

Czy w kazdym z nas drzemie prawdziwe zlo? Gdzie leza granice ludzkiego okrucienstwa? Autobiograficzna powiesc Josepha Conrada o jego podrózy do Kongo, która doczekala sie dwóch adaptacji filmowych. Prosta z pozoru fabula staje sie tlem do ukazania prawdziwego oblicza kolonializmu przelomu XIX i XX wiek, w którym nie chodzilo o niesienie przyslowiowego kaganka oswiaty ludom Afryki, lecz o ich wyzysk i zniewolenie.

To nie tyle zapiski z podrózy po Azji. To zywe swiadectwo przezyc Antoniego Ferdynanda Ossendowskiego - znanego globtrotera, naukowca, awanturnika, szpiega, dyplomaty i dziennikarza. Uciekajac przed bolszewikami przez syberyjska tajge i stepy w Mongolii az do Chin, doswiadcza rzeczy i zjawisk, o których nie snilo sie filozofom. Niesamowite okazy fauny i flory, azjatycka odmiennosc kulturowa, wspaniale budowle, magiczne rytualy tubylców... wszystko to opisane zostalo z najprawdziwsza pasja i swada. Dzieki sugestywnemu glosowi Michala Breitenwalda i my mozemy na chwile znalezc sie w tym "rozgorzalym od namietnosci politycznych azjatyckim kotle".

"Niemyte dusze" (1936) uwaza sie za blyskotliwa, parodystyczna i mocno kontrowersyjna diagnoze zbiorowosci i jednostki. Zafascynowany Freudem, Witkacy zaleca psychoanalize jako lekarstwo chroniace przed nadciagajacym kataklizmem. Sam autor nadal dzielku podtytul: "Studium psychologiczne nad kompleksem nizszosci, wezlowiska uposledzenia przeprowadzone metoda Freuda, ze szczególnym uwzglednieniem problemów polskich".

Nie wydana za zycia autora z powodów osobistych i smialych scen erotycznych, powiesc, której tlem, jest burzliwy romans Witkacego z wybitna aktorka, Irena Solska. Dla tytulowego Bunga, poczatkujacego artysty,, kobieta artystka jest obietnica wtajemniczenia w niezwykle misteria metafizyczne. Mlodziencza milosc ksztaltuje subiektywny obraz wyidealizowanej kochanki.

Glównym bohaterem powiesci jest Genezyp, zdrowy, przystojny i dobrze sytuowany mlodzieniec. Poznajemy go u progu uzyskania dojrzalosci w kazdej sferze zycia. Doswiadcza milosci w najrozmaitszych odmianach: cyniczno-zmyslowej (ksiezna), homoseksualnej (Tengier), masochistycznej (Persy), sentymentalnej (Eliza). Kiedy umiera ojciec Gezypa staje sie on glowa rodziny.

Stanislawa Ignacego Witkiewicza - filozofa, prozaika, poete, dramaturga, malarza i fotografa zapewne zna kazdy. Prawdopodobnie kazdy tez doskonale wie o jego eksperymentach ze srodkami psychoaktywnymi. "Narkotyki" uwaza sie za jeden z najbardziej interesujacych opisów wplywu kilku z nich (m.in. morfiny, peyotlu, kokainy, eteru, alkoholu i nikotyny) na percepcje i funkcjonowanie organizmu. I oto przed Panstwem zapiski artysty we wspanialej interpretacji Michala Breitenwalda. Witkacy dzieli sie w nich osobistymi przezyciami, jakich doswiadczal po zazyciu kazdego ze specyfików. Co zastanawiajace, w swojej rozprawie pokusil sie tez o akcenty dydaktyczne i moralizatorskie. Dzielo ze wszech miar wyjatkowe!

Dzieki relacji naocznego swiadka i uczestnika wydarzen, Antoniego Tuchowskiego, poznajemy dramatyczne losy ludzi po 17 wrzesnia 1939 roku. Fragmenty tej znakomitej prozy byly drukowane w prasie konspiracyjnej, mozna ja bylo takze uslyszec w Radio Wolna Europa i w I Programie Polskiego Radia. Z uwagi na wage tematu, jaki porusza, a takze doskonaly styl autora, ksiazka ta zostala w latach 90. ubieglego wieku wpisana na liste lektur szkolnych.

Jeden z pierwszych reportazy Wankowicza, opisujacy tygodniowy pobyt w ZSRR. Na radziecka Rosje patrzyl okiem zyczliwym i nieuprzedzonym, choc takze bez wiekszego entuzjazmu. Wankowicz mial niezwykly dar obserwacji, latwosc nawiazywania kontaktów z ludzmi, ogromna ciekawosc drugiego czlowieka, a co najwazniejsze zyczliwosc dla niego. Cechy te sa doskonale widoczne w tekscie, stanowia wyróznik calej twórczosci autora, czyniac ja wyjatkowa i ponadczasowa.

Wchodzaca w sklad monumentalnego cyklu "Komedia ludzka" powiesc o mlodym poecie z prowincji, który przybywa do Paryza i od wewnatrz poznaje srodowisko literatów i dziennikarzy. Okazuje sie, ze w tym bezwzglednym swiatku cynizm, interesownosc i smak wladzy nad konsumentami sztuki to najwyzsze wartosci. Z poczatku pelen wiary w moc pióra Lucjan Chardon de Rubempré stopniowo traci zludzenia i sam ulega obowiazujacym tutaj regulom. Ostatnia ostoja uczciwosci jest jego przyjaciel prowadzacy drukarnie w rodzinnym Angoulême.

W tej szyderczej tragikomedii milosnej Witkacy poddaje mistrzowskiej analizie zmienne stany umyslu i sprzeczne odruchy wynikajace z perwersyjnej psychopatologii, bedacej podlozem dzialan wszystkich jego postaci. Atanazy Bazakbal - dosc atrakcyjny 28-latek, aplikant adwokacki, zakochal sie po raz pierwszy w Zosi. Nieznajomosc tego uczucia wyzwolila w nim koncepcje "programowej" zdrady. Zdradza wiec ukochana z Hela Bertz - bardzo piekna dziewczyna zydowskiego pochodzenia. Zdrade traktuje, jak doswiadczenie metafizyczne, które wzmocni jego uczucia.

Któregoś dnia w prowansalskim miasteczku Digne zjawia się wypuszczony z więzienia Jean Valjean. Jedyną osobą, która przyjmuje go przychylnie, jest biskup. Valjean ucieka w nocy, kradnąc zastawę stołową. Zostaje zatrzymany przez policję, biskup jednak zapewnia, że sam podarował mu srebra. Po odejściu policjantów stwierdza, że w ten sposób wykupił duszę Valjeana od sił zła i oddał Bogu. Były więzień postanawia zmienić swoje życie.

Fiodor Dostojewski – mistrz zaglądania do duszy – w czterech nowelach zawartych w tym zbiorze opowiada cztery cudownie różne historie. Ich spoiwem jest sam Dostojewski, jego bohaterowie zawieszeni w świecie iluzji, zazwyczaj w hierarchii społecznej gdzieś pośrodku, z marzeniami by być bogatsi, by żyć pełnią życia a nie w duszącej atmosferze ich otaczającej, którą przecież sami tworzą. Pełni przebiegłości i wyszukanych form towarzyskich, pełni grzeczności a zarazem brutalni w swych dążeniach.

"(...) Kiedy bylem malym chlopcem, puszczalem z matka latawce. Patrzylem, jak wzbijaly sie w niebo tak wysoko, na ile starczylo sznurka. Pytalem mame, wskazujac na niebo: Co tam jest, mamo? Przestrzen - odpowiadala. A co to jest przestrzen, mamo? To jest cos, co nie ma konca, synku.

Byl prorokiem i osoba swieta, a zarazem grymasnym i dokuczliwym starcem. Gdyby przyszedl na swiat dwa tysiace lat wczesniej, jego nauki przeksztalcilyby sie w religie, która nazwano by bezgwaltem (ahimsa) i niesprzeciwianiem sie zlu, mestwem i poszukiwaniem Prawdy, czyli Boga.

Zbiór felietonów i reportazy publikowanych m.in. na lamach: "Gazety Wyborczej", "Dekady Literackiej", czy paryskiej "Kultury" w latach 1994 - 2003. Teksty sa niezwykle róznorodne tematycznie, od spraw lekkich po powazne: problemy spoleczne, historyczne, obyczajowe kulturowe. Autor ma doskonaly zmysl obserwacji, wnikliwie analizuje ludzkie zachowania. Za sprawa doskonalego poczucia humoru, umiejetnosci zachowania dystansu do samego siebie i wartkiego jezyka Kalinin równie czesto wprowadza czytelnika w doskonaly nastrój, co melancholijna zadume.

Nostalgiczna podróz w czasie. Autor powraca pamiecia w rodzinne strony, by opisac nieistniejacy swiat kresowych dworów: litewskie Nowotrzeby i bialoruskie Kaluzyce. Z duza pieczolowitoscia odtwarza wyglad budynków, sprzetów, a takze zwyczaje i potrawy. Wspomina dzieciece zabawy i ludzi, których wtedy spotkal.

Jak mogli czuc sie Polacy w czasach, kiedy na mapach Europy Polski nie bylo juz od bardzo wielu lat? Mozemy dzisiaj próbowac sobie wyobrazic poczucie niemocy wobec zaborców, uczucie wstydu, hanby, bezsilnosci, zawodu czy rozczarowania. Jednak zyc trzeba bylo dalej, dlatego ludnosc nadal urzadzala tytulowe uroczystosci. Na jednej z nich, w podkrakowskich Bronowicach, dochodzi do niezwyklego spotkania z zaproszonymi przez panstwa mlodych dla zartu duchami. Spotkanie to mialo byc wezwaniem do podjecia dzialan wobec zaborcy.

Wszystkie wątki cyklu "W poszukiwaniu straconego czasu" zostają zamknięte w ostatniej,siódmej części- "Czasie odnalezionym". Schorowany Marcel przebywa w sanatoriach, odwiedzając Paryż tylko okazjonalnie. Odwiedza Guermantesów, spaceruje z Gilbertą lub samotnie po okolicy. Wspomina i podsumowuje swoje życie i wreszcie postanawia je opisać.

Zbiór reportazy o kampanii wrzesniowej. Wiekszosc reportazy w ksiazce powstala na goraco, w ostatnich miesiacach 1939 roku, na podstawie rozmów z bezposrednimi uczestnikami wydarzen. Wedlug opowiadania porucznika Jerzego Lewandowicza:"W nocy z 24 na 25 sierpnia o pól do piatej obudzil mnie zolnierz z rozkazem mobilizacyjnym. Mielismy stworzyc oslone mobilizacji.

Zbiór opowiadan. W tekstach przedstawiono historie osób represjonowanych w róznych latach PRL - u. Wsród bohaterów sa m.in.: byly zolnierz armii Andersa, funkcjonariusz Urzedu Bezpieczenstwa oraz stary góral. Autor skupia sie na opisie postaw i zachowan ludzi zyjacych w czasach Polski Ludowej. Poza barwnie nakreslonymi postaciami na szczególna uwage zasluguja opisy przyrody.